Төрлелектән дошман әвәләмик
«Бөтен кеше дә бер аяктан атласа, күпер җимерелеп төшәчәк», дигән акыллы сүз бар. Моның мисалларын да ерактан эзлисе түгел. Үзенең бердәнбер фикерендә катып калган, хаклыгына артыгы белән ышанган, ачыктан-ачык фикер алышуларны кабул итә алмаган, үз арасындагы үзгә фикерлеләрне юләрләр йортына япкан, шул «бердәмлеге» белән куәтле һәм бөек саналган «туган» КПССыбыз бездә әле яши димәк..
Равил Сабыр: «Мөдәрриснең бар ялганы чыгар әле бер дөрескә!»
«Хатыныгызга күбрәк саф һавада йөрергә кирәк, паркларга ешрак барыгыз, катнаш урман һавасы тагын да әйбәтрәк булыр иде аңа», – диде табиб. Ул чакта хәләл җефетем беренче улыбыз Рәзим белән авырлы иде, токсикоз белән бик нык интекте. «Катнаш урман» дигәнне ишетүгә, мин шундук Аккош күлен искә төшердем. Ркаил Зәйдулла, Равил абый Фәйзуллиннарның анда дачалары бар иде.
Алга Истәлек
Китапка шагыйрьнең 200ләп шигыре кергән.
В Ульяновске межрегиональный фестиваль татарских народных и самодеятельных театральных коллективов имени Бари Тарханова продолжает свое театральное шествие. На сцене Центра татарской культуры выступили участники Бикшикского народного театра Батыревского района Чувашской Республики со спектаклем «Жениться по-татарски» по пьесе драматурга Ркаила Зайдуллы. Спектакль прошел при полном аншлаге.
Поздравляем артистов Мензелинского государственного татарского драматического театра, ставших со спетаклем “Дьявол” победителями в номинации “Спектакль-событие года”, являющейся высшей точкой самой престижной театральной премии “Тантана”!
Булачак спектакльнең пьесасын Тукай премиясе лауреаты Ркаил Зәйдулла язган.
(Казан, 15 март, «Татар-информ», Рузилә Мөхәммәтова). Түбән Кама театры киләсе сезонда Чыңгыз Айтматовның әнисенә багышлап язылган пьесаны сәхнәләштерергә җыена. Бу хакта “Татар-информ” хәбәрчесенә театрның баш режиссеры Рөстәм Галиев хәбәр итте.
Булачак спектакльнең пьесасын Тукай премиясе лауреаты Ркаил Зәйдулла язган. Әлеге “Нәгыймә” пьесасы “Яңа татар пьесасы” конкурсында Татарстан мәдәният министрлыгының махсус премиясенә ия булган иде. Автор драматургия әсәрен Чыңгыз Айтматовның туган якларында булып кайтканнан соң язган.
Спектакль “Кече шәһәр театрлары” федераль проекты кысаларында куела. Проект буенча Туфан Миңнуллин исемендәге Татар дәүләт драма театрына 6 млн 700 мең сум акча биреләчәк.
Искәртеп үтәбез, быел 12 декабрьдә күренекле язучы Чыңгыз Айтматовка 90 яшь тула. Чыңгыз Айтматовның әнисе татар булу белән язучы татар халкына аеруча кадерле.
6 март, 2018 ел
Буа мәдәният йортында 24 февральдә узган «Язмыш сынавы» премьерасы бүген янә сәхнәгә куелачак. Спектакль Г.Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, язучы, шагыйрь, прозаик һәм публицист Ркаил Зәйдулла сценарие буенча Чаллы татар дәүләт драма театры репертуарыннан алынган. Әсәр күпсанлы тамашачы соравы буенча яңадан куела.+
Спектакльнең режиссёры Зөһрә Талипова: “Буа халкы бик хисле халык — 40 минут буена кул чабып басып торды”.
Спектакль инструменталь музыка, утлар белән алып барылачак. Әсәрне “Яктылык” халык театры артистлары уйнаячак: 4 геройлык сәхнә әсәрен 21 кеше башкара: 8 кеше – актер, 8е массовкада катнаша, калганнары – төп героиняның оныклары. Зөһрә Талипова үзе сәхнәдә тулы гаиләсе белән катнаша: үзе (Мөнирә ролендә), ире һәм ике баласы.
Спектакль 18:00 сәгатьтә башлана. 400 урынлык залга билетлар инде сатылып беткән.
Әстерханда бүген беренче татар шагыйрәсе Газизә Самитова тууына 155 еллыгына багышланган түгәрәк өстәл оештырылды.
Әлеге чара Әстерхан шәһәренең Г.Тукай исемендәге 74нче мәктәбендә барды. Бөтендөнья татар конгрессы башкарма комитеты исеменнән истәлекле чарада катнашу өчен Казаннан шагыйрьләр Ркаил Зәйдулла һәм Булат Ибраһим бардылар.
Киләсе ел февраль аенда Казанда да бу истәлекле датаны — беренче татар шагыйрәсе Газизә Самитова тууына 155 еллыгын тантаналы рәвештә билгеләп үтәчәкләр.Бу чара Бөтендөнья татар конгрессының эш планына кертелгән.
Газизә Сәмитова 1862 елда Ташлы Яр, Кәменни (Каменный Яр — Әстерхан өлкәсенең Янкала районында урнашкан торак пункт) II гильдия дәрәҗәсендәге сәүдәгәр гаиләсендә туа. Ул үз тырышлыгы белән төрле телләр өйрәнә: калмыкча, русча, гәрәпчә, гомере буе вакытлы матбугатка язылып килә, җирле татарлар фольклорын туплый, беркемгә белдермичә яшүсмер чагыннан шигырьләр яза.
Газизә Сәмитованың шигъри мирасы аның вафатыннан соңгына ачыла. Шагыйрәнең туганнары ул гомере буе туплап барган дәәфтәрләрен Ленинград каласыннан килгән экспедиция галимнәренә тапшыралар. Бүгенге көндә Сәмитова кулъязмалары: 800 ләп дәфтәр бите — Санкт-Петербургның Шәрыкъ институтында саклана.
Беренче шигъри җыентыгы 1965 елда Казанда басылып чыга. Кәменни авылында шагыйрәнең туган йорты саклана. 1992 елда аңа мемориаль такта куелган.
11 июня 2017 ел.
Илфак Шиһапов үлеменең кайбер сәбәпләре
Кичә Илфакның җәсәден туган авылына озаттык. Аның үлеме көтелмәгән булды һәм күп кешене аптырашка салды. Ләкин, минемчә, аптырарлык бер ни дә юк, әҗәл беркемгә дә сорап килми. Кешенең яше дә Газраил өчен һич мөһим түгел.
Шулай да авыр. Ир кешенең басса тимер изәрдәй вакытта китүе икеләтә үкенечле. Илфак гадәти кеше түгел иде. Һәрбер талантлы кешегә хас булганча, аның да үз сәерлекләре бар иде.
Үлгәч, кешенең дуслары күбәя гадәттә. Без дус түгел идек. Арада дустанә мөнәсәбәтләр генә иде. Күп мәсьәләдә фикердәшләр дә булдык. Шөгер ягында торып, «Татарстан яшьләре»ндә көлке һәм һөҗүле хикәяләр чыгара башлагач, аңа каләм әһелләренең күбесе игътибар итте. Аңарчы әлеге газетада нәкъ шулай Зөлфәт Хәким калкып чыккан иде. Бу юлы да әдәбиятта яңа йолдыз кабынып маташуын сиздек. Ләкин ул кабынмады… Югыйсә, талант җәһәтеннән олы татар әдибе булырга Илфакның бөтен мөмкинлеге бар иде. Ни җитмәде?
Характер. Ул артык нечкә күңелле иде. Җаны алагаем ачык. Ул сибелеп яшәде. Әдәбият исә аяусыз, ул үзенә генә табынганны, үзендә генә казганганны күтәрә. Казанга килгәч, Илфак шул газаплы да, ләззәтле дә юлдан китәр кебек иде. Газетада эшли башлады, берсеннән-берсе кызыграк мәкаләләр, хикәяләр язды. Ләкин аның башка максаты булган икән – яңа хатынына, мин сине сәхнә йолдызы итәм, дип сүз биргән. Ул аны өйләнгәндә вәгъдә сыманрак итеп биргәндер инде, андый чакта кемнәр ни генә әйтми, ләкин Илфак сүзендә торучан кеше иде шул. Менә шулай ул үзе дә сизмәстән шоу-бизнеска кереп китте. Ә анда кергән кеше, намуслы булса, кире исән-сау чыга алмый. Йә Илфак кебек йөрәге тота, йә, рухы гарипләнеп, чыгырдан чыга.
Йолдыз итте хатынын Илфак, ләкин үзе бетте. Бизнес белән әдәбият яраша алмый, Илфакның шау-шулы эстрада белән мавыкканда язылган пьесалары әдәби әсәр булудан бигрәк, коммерция проектлары. Менә шул хакыйкатьне аңлау, әлбәттә, һәрдаим аның җанын ашап торгандыр, дип уйлыйм. Гомер узып бара, ә син тәкъдиреңдә язылган миссияңне үти алмагансың. Ә аның миссиясе, һичшиксез, әдәбият иде.
«Йолдыз кабызгач, бераздан ул синең кулыңны пешерә башлый; өстәвенә ул инде тора-бара учыңны да тарсына», – диде Марсель Галиев, Илфакның фаҗигале язмышы турында гәпләшкәндә.
Ялгызлыкны Илфак авыр кичерде. Хыянәткә күнегә алмады. Социаль челтәрләргә чибәр кызларның рәсемен куюы да сабыйларча үзенең һаман җитеш, уңышлы икәнен кемгәдер раслау теләгеннән иде.
Чарасызлык та йөрәген телгәләде. Милләтеңнең юкка чыга баруын күреп тору һәм шуңа каршы бернинди чараң булмау – бу түгелме соң безнең иҗат зыялыларының уртак трагедиясе?!
Йөрәге чыдамады…
